vrijdag 11 mei 2012

'Gouden Bergen' vs. 'Science Gone Mad'


Door - Janno Lanjouw
Argumentatiekaart genetische modificatie - link in artikel

De vraag of je mag rommelen in de genen van levende wezens om ze op wat voor manier dan ook ‘beter’ te maken, is nog verre van beantwoord.  Toen we dit onderzoek begonnen, dacht ik dat het belangrijkste element in de discussie was welk verhaal je het liefst wilde horen.

Zowel voor- als tegenstanders zich bedienen zich in min of meerdere mate vrijwel continue van science fiction-achtige standpunten. De voorstanders beloven ons gouden (graan)bergen van een toekomst waarin technologie mensen in toestaat het onmogelijke te doen. De tegenstanders komen met een dystopische science fiction-variant. Ik moet daarbij vaak denken aan The Matrix.

In die film domineren ‘de Machines’ de mensheid. De scene (sorry voor de reclame) waar aan ik het meest moet denken als ik argumenten van tegenstanders van genetische modificatie hoor, is die waarin Morpheus, een van de laatste vrije mensen, aan de net bevrijde Neo uitlegt hoe het allemaal zo gekomen is.

Morpheus zegt: Welcome to the Desert of the Real. We have only bits and pieces of information, but what we know for certain is that at some point in the 21st century all of mankind was united in celebration. We marvelled in our own magnificence as we gave birth to AI. A singular consciousness that spawned an entire race of machines. We don’t know who struck first, us or them, but it was us who scorched the sky.

Het onderstreepte deel is waar het om gaat: de mensheid stond versteld van zijn eigen slimheid toen het een technologie schiep die ze niet kon controleren en de consequenties waren verschrikkelijk. Science gone mad – het sciencefiction genre staat er bol van en bijna alle argumenten van de tegenstanders genetische modificatie komen hier op neer.*

Ik ben nog steeds van mening dat de ‘Gouden Bergen’ van Monsanto en ‘Science Gone Mad’ de twee belangrijkste argumenten zijn op grond waarvan het gros van de mensen hun standpunt bepaalt. Daarover maakte de Rijksoverheid maakte zich blijkbaar ook zorgen, want die lieten deze handige argumentatiekaart maken. Een heel aardig ding, maar het had wel korter gekund. ‘Voor’: Gouden Bergen, ‘Tegen’: Science Gone Mad. Beide partijen hebben hun eigen wetenschappelijke rapporten om hun standpunt te onderbouwen, dus: polarisatie.

Een nieuw argument tegen genetische modificatie dat ik zeer de moeite waard vind, komt van Hans van Scharen, journalist en mede-auteur van  het boek GGO's: droom of nachtmerrie?. Hij zei dat genetische modificatie an sich niet het probleem is; het probleem is het systeem dat ze voortbracht. Het huidige systeem van voedselproductie is verre van duurzaam en wordt gedomineerd door een paar zeer machtige multinationals die GGO’s ontwikkelen en gebruiken om hun machtspositie nog meer te versterken. Genetische modificatie is het ei van de zieke plofkip die ons huidige voedselsysteem is en dáárom moet je er tegen zijn. Een interessante gedachte waar ik niet zoveel tegenin te brengen heb.

Maar mag genetische modificatie in sommige gevallen dan wel? En zo ja, in wanneer dan? Wordt vervolgd!

*The Matrix is natuurlijk verder ook nog interessant voor mensen die zich met de voedingsindustrie bezig houden omdat de mensheid zich in de film in de rol van vee of gewas bevindt. De Machines ‘planten’ en ‘oogsten’ mensen om er energie uit te halen; om ze te ‘eten’. Weet je ook eens hoe het voelt. Of, zoals Morpheus zegt: ‘Fate, it seems, is not without a sense of irony.’

Geen opmerkingen:

Een reactie posten